Σάββατο 26 Ιουλίου 2025

Είκοσι δύο αποφθέγματα της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ

 



Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (γαλλ. Marguerite Yourcenar) (8 Ιουνίου 1903 – 17 Δεκεμβρίου 1987) ήταν Γαλλίδα συγγραφέας και ποιήτρια, μια από τις κορυφαίες λογοτεχνικές μορφές της Γαλλίας του εικοστού αιώνα. Η σημασία της συνεισφοράς της στη λογοτεχνία αναγνωρίστηκε μέσα από πολυάριθμες διακρίσεις, με κυριότερη την αναγόρευσή της ως μέλους της Γαλλικής Ακαδημίας το 1980. Ήταν η πρώτη γυναίκα που κατέκτησε παρόμοια θέση. Ιδιαίτερα στενή ήταν η σχέση της Γιουρσενάρ με την Ελλάδα και η αγάπη της για τον Ελληνικό πολιτισμό. Επιμελήθηκε την ανθολογία ελληνικής ποίησης Το στεφάνι και η λύρα και εξέδωσε το δοκίμιο Κριτική παρουσίαση του Κ. Π. Καβάφη. Ήταν φίλη της Ιωάννας Χατζηνικολή, η οποία εξέδωσε τα βιβλία της στα Ελληνικά, και διατηρούσε σχέσεις μεταξύ άλλων και με τον Ανδρέα Εμπειρίκο. Η Ελλάδα ήταν ένας από τους αγαπημένος προορισμούς των αναρίθμητων ταξιδιών της.


Το 1980 η Γαλλική Ακαδημία έσπασε την παράδοση 345 ετών και δέχτηκε την Μαργκερίτ Γιουρσενάρ ως την πρώτη γυναίκα ανάμεσα στους σαράντα «αθανάτους». Η Γιουρσενάρ ταξίδευε ακατάπαυστα σε όλο τον κόσμο σχεδόν μέχρι τον θάνατό της, σε ηλικία 84 ετών, από εγκεφαλικό επεισόδιο.



Ο έρωτας είναι τιμωρία. Μας τιμωρούν που δεν είμαστε ικανοί να μείνουμε μόνοι.


Η σιωπή είναι καμωμένη από λέξεις που δεν έχουν ειπωθεί.


Όλοι οι όροι για τον έρωτα έχουν ρίζα ελληνική. Μόνο το σεξ δεν έχει. 


Χρειάζεται πάντα μια δόση τρέλας για να αντιμετωπίσεις το πεπρωμένο.


Το να έχεις όφελος από το να αποφεύγεις ένα λάθος, είναι ένας τρόπος να είσαι ένοχος.


Έχω πιάσει πάτο. Δεν μπορώ να πέσω πιο χαμηλά από την καρδιά σου.


Κάθε ευτυχία είναι μια αθωότητα.


Απεχθάνομαι τις ήττες. Ακόμη και τις ήττες των άλλων.


Ας αφήσουμε να διαλέξει η Τύχη, ο αχυράνθρωπος του Θεού.

(«Το Γάλα του Θανάτου»)


Ό,τι καλύτερο έχουν πει οι άνθρωποι έχει ειπωθεί στα Ελληνικά.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Κάθε στιγμή είναι η τελευταία γιατί είναι μοναδική.


Οι πρώτες μου πατρίδες ήταν βιβλία.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Δεν είμαστε ελεύθεροι όσο επιθυμούμε, όσο θέλουμε, όσο φοβόμαστε, ίσως όσο ζούμε.


Δεν είμαστε ποτέ εντελώς μόνοι. Δυστυχώς, είμαστε πάντα μαζί με τον εαυτό μας.


Μοναξιά… Δεν πιστεύω όπως πιστεύουν οι άλλοι, δεν ζω όπως ζουν, δεν αγαπώ όπως αγαπούν… Θα πεθάνω όπως πεθαίνουν.


Είναι δύσκολο να παραμείνει κανείς αυτοκράτορας μπροστά σ' ένα γιατρό, όπως είναι δύσκολο να διατηρήσει και την ανθρώπινη ιδιότητά του.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Αναζήτησα την ελευθερία πιο πολύ από τη δύναμη, και τη δύναμη μόνο γιατί ως ένα σημείο ευνοεί την ελευθερία.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Η Ιστορία ασχολείται μόνο με τους προνομιούχους.


Η επιτύμβια επιγραφή στον τοίχο του μαυσωλείου μου, στις όχθες του Τίβερη, θα χαραχτεί στα λατινικά, αλλά ελληνικά έχω σκεφτεί και ζήσει.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Η λαϊκή παράδοση δε γελάστηκε όταν έβλεπε πάντα στον έρωτα μια μορφή μύησης, ένα από τα σημεία συνάντησης του μυστικού με το ιερό.


Προσβάλλουμε τους άλλους, όταν περιφρονούμε αυτά από τους δίνουν χαρά. Αν και το όλο θέαμα της τελετής μου προκαλούσε αποστροφή, η προσπάθειά μου να το αντέξω ήταν για μένα μια άσκηση πιο πολύτιμη από τη μελέτη του Επίκτητου.

(«Αδριανού απομνημονεύματα» - 1951)


Η ψυχή μου, αν έχω, είναι πλασμένη από την ίδια ουσία με τα φαντάσματα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου