Πολύς λόγος έχει γίνει για την τρίτη νουβέλα του Μάκη Μαλαφέκα με τίτλο "Deep fake" για τον γνωστό εκδοτικό οίκο Αντίποδες - οι προηγούμενες δύο είχαν κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Μελάνι. Η τελευταία νουβέλα, αυτή από τους Αντίποδες έχει αισίως φτάσει στην τρίτη έκδοση, κάτι που φυσικά δεν είναι αυτονόητο για Έλληνα συγγραφέα που, συν τοις άλλοις δεν γράφει ιστορικό μυθιστόρημα και άλλα που συναντάμε στους καταλόγους με τα ευπώλητα. Έχοντας πάντα στο νου μου τη συμβουλή των Παμπλικ Ενεμι "Don't believe the hype", σε ελεύθερη μετάφραση, να μην τσιμπάμε όταν για κάτι γίνεται ντόρος, δίστασα να πλησιάσω. Τέλος πάντων, χάρι στην αγαπημένη φίλη κ.Μ. ενέδωσα στον πειρασμό και προμηθεύτηκα ένα αντίτυπο του "Deep fake".
Το διάβασα σε δύο μέρες. Εκτείνεται σε κάτι παραπάνω από διακόσιες σελίδες και διαβάζεται νεράκι. Αυτό σαφώς συγκαταλέγεται στα προτερήματα του βιβλίου, ειδικά με τον μίνι καύσωνα που ενέσκηψε στην Πρέβεζα τουλάχιστον, αλλά και αλλού απ' ο,τι διαβάζουμε. Ο λόγος του αφηγητή είναι κοφτός και ταχύς, άλλοτε με ολιγόλεκτες προτάσεις και άλλοτε με παρατακτική σύνδεση προτάσεων ενώ δεν απουσιάζει το ασύνδετο σχήμα.
Θεώρησα δεδομένο ότι είναι γνωστό από πολλά δημοσιεύματα το περιεχόμενο των βιβλίων του Μαλαφέκα. Να θυμίσω εν τάχει πως πρόκειται για ιστορίες στις οποίες ο ερευνητής και συγγραφέας Μιχάλης Κρόκος προσπαθεί να βρει την άκρη σε περίεργες υποθέσεις. Αν πρέπει να κατηγοριοποιήσει κανείς το "Deep fake", πιο πρόσφορες ταμπέλες είναι αφενός εκείνη του παλπ, φτηνού και προκλητικού αστυνομικού μυθιστορήματος των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής πίσω στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια αφετέρου στο γαλλικό Πολάρ της δεκαετίας του 1970. Ειδικά το τελευταίο μοιάζει να ταιριάζει γάντι σε αυτό που φαίνεται ότι θέλει να κάνει ο Μαλαφέκας. Ο ήρωας του είναι έντιμος, κυνικός και επιφανειακά μηδενιστής αλλά στην ουσία ιδεολόγος που απλά έχει βιώσει πολλές ματαιώσεις. Φυσικά είναι μονίμως οικονομικά στενεμένος, αλλά έχει τις άκρες του σε κακόφημα μπαρ και άλλα διάφορα. Επίσης, ο συγγραφέας αντλεί υλικό από την τρέχουσα πραγματικότητα της Αθήνας. Στις σελίδες του βιβλίου παρελαύνουν χίπστερς, φασαίοι, κινηματικοί που έχουν εγκλωβιστεί και άλλοι που έχουν μεταστραφεί, τρέντι φάτσες, "ωραιόπουλοι" χρυσαυγίτες, μπράβοι, αλτ ράιτ τύποι που γουστάρουν Μπίστι Μπόιζ, αλλά και τρανς άτομα, μέλη της κοινότητας του BDSM κλπ.
Σε κάποιες σελίδες δίνεται η εντύπωση πως πρόκειται για ελεγεία στις ματαιώσεις όσων υπήρξαν έφηβοι στη δεκαετία του 1990. Δηλαδή των σημερινών σαραντάρηδων, υπόψη ο Μαλαφέκας γεννήθηκε το 1977.
Όλα αυτά είναι ωραία και καλά και άγια. Το πρόβλημα όμως είναι πως πρώτον, οι χαρακτήρες δεν έχουν βάθος, αντίθετα είναι αυτό που λέμε χάρτινοι. Δεν κατάφερα να ανιχνεύσω την ύπαρξη του παραμικρού έστω συναισθήματος, ούτε λόγος για συναισθηματικό βάθος. Δεύτερον, ενώ ο συγγραφέας θέτει πολλά ζητήματα, που προσωπικά μιλώντας μου κινούν το ενδιαφέρον, δεν υπάρχει η παραμικρή εμβάθυνση. Η πλοκή έχει πολλά κενά, εννοώντας ότι δεν συνδέονται με κάποια αιτιώδη διαδοχή τα επιμέρους επεισόδια, αντίθετα παρατηρούνται λογικά χάσματα.
Το ότι το βιβλίο έχει περιορισμένο αριθμό σελίδων δεν επιτρέπει την ύπαρξη αναπτυγμένων χαρακτήρων όπως αναφέρθηκε νωρίτερα. Αναρωτιέμαι αν επρόκειτο για συνειδητή επιλογή του συγγραφέα. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, δεν δικαιώνεται από το αποτέλεσμα. Όλα τα επεισόδια εκτυλίσσονται γρήγορα από φόβο θαρρείς μη δεν προλάβουμε τι; Το σκοράρισμα στο επόμενο βίντεο στο τικ τοκ; Στην επόμενη ανάρτηση στο πάλαι ποτέ τουίτερ; Μήπως δεν είναι πρότυπα ο Μανσέτ, ο Ιζζό ή ακόμη ο Τσαρλς Μπουκόφσκι αλλά οι δημιουργοί περιεχομένου του διαδικτυακού; Λυπάμαι αλλά αυτό δεν είναι λογοτεχνική πρόταση. Είναι ακόμα χειρότερο από την ελληνική πεζογραφία της δεκαετίας του 1980. Όταν άρχισαν να βγαίνουν βιβλία επηρεασμένα δήθεν από την αντικουλτούρα. Απογοητεύτηκα τρομερά. Ένιωσα ότι έχασα χρόνο από τη ζωή μου. Καλά να πάθω. Προς γνώση και συμμόρφωση. Διότι για άλλη μια φορά είδα πως αυτοί οι οποίοι γράφουν, δεν αγαπούν τη λογοτεχνία. Αγαπούν την απήχηση και τη μόστρα.-
ο Τοποτηρητής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου